Zagađenje vazduha jedan je od najčešćih uzroka smrti u svetu, a čak 20 odsto svih preminulih u 2018. godini život je izgubilo samo zato što su disali.
Više od osam i po miliona ljudi je 2018. umrlo od zagađenja izazvanog sagorevanjem fosilnih goriva, pokazuje nova zajednička studija Harvarda i tri prestižna britanska univerziteta, što je znatno više nego što su ranija istraživanja sugerisala.
To znači da je zagađenje vazduha izazvano sagorevanjem fosilnih goriva odgovorno za gotovo 20 odsto smrti na svetskom nivou.
Istraživanje objavljeno u časopisu Environmental Research je pokazalo da najvišu stopu smrtnosti imaju regioni sa najvećim zagađenjem vazduha povezanim sa fosilnim gorivima, kao što su istočna Evropa, jugoistok Azije i istočni deo Severne Amerike.
Ova studija znatno povećava prethodne procene o broju ljudi koji umire zbog zagađenja vazduha, piše Nemanja Milović za portal Klima101.rs, a prenosi Danas.
Veliko istraživanje o uzrocima smrti na globalnom nivou iz 2019. je procenilo da je ukupan broj umrlih od spoljašnjeg zagađenja vazduha oko 4,2 miliona. U ovu brojku su, pored sagorevanja fosilnih goriva uključene i smrti povezane sa ostalim izvorima zagađenja poput dima šumskih požara i paljenja strnjike.
Kako su onda istraživači došli do čak 8,7 miliona smrti u 2018. samo od sagorevanja fosilnih goriva?
Prethodna istraživanja su se u najvećoj meri oslanjala na podatke osmotrene satelitima i očitavanja sa mernih stranica kako bi procenila prosečne godišnje koncentracije PM2,5 čestica na globalnom nivou. Međutim, iz ovih očitavanja nije bilo moguće razlikovati čestice nastale sagorevanjem fosilnih goriva, od onih koje su uzrokovane prašinom ili dimom šumskih požara.
„Uz pomoć satelitskih podataka vidite samo jedan delić slagalice”, ukazala je Loreta Mikli sa Harvarda, jedna od autorki studije. „Koristeći satelite je teško napraviti razliku između različitih tipova čestica a možete se susresti i sa velikim ‘rupama’ u podacima.”
Kako bi prevazišli ovaj izazov, istraživači su koristili pouzdani globalni 3D model pod imenom GEOS-Chem koji je u stanju da pokaže nivoe zagađenja u visokoj rezoluciji od 50 puta 60 kilometara.
„Umesto da se oslanjamo na proseke zagađenja koji pokrivaju velike regione, želeli smo da mapiramo gde se zagađenje nalazi, kao i gde ljudi žive, kako bismo mogli tačno da znamo kakav vazduh ljudi udišu”, rekao je Karn Vohra, vodeći autor studije sa Univerziteta u Birmingemu.
Nakon što su mapirali zagađenje, istraživači su te podatke obradili koristeći najnovija saznanja o zdravstvenim problemima koji su izazvani zagađenjem vazduha.
Iako je nepovoljan uticaj čestičnog zagađenja na zdravlje odavno poznat, ispostavilo se da su prethodna istraživanja potcenila efekat na zdravlje koji imaju relativno niži nivoi zagađenja, kao i izuzetno visoke koncentracije zagađujućih materija.
Rezultat do kojih su naučnici došli koristeći nove metode pokazao je da je na globalnom nivou izloženost čestičnom zagađenju nastalom kao posledica sagorevanja fosilnih goriva uzrokovala čak 21,5 odsto (10,2 miliona premilunih) svih smrti u 2012. Ova brojka je u 2018. pala na 18 odsto (8,7 miliona umrlih), najviše zahvaljujući unapređenom kvalitetu vazduha u Kini.
„Kada razgovaramo o opasnostima povezanim sa sagorevanjem fosilnih goriva često se fokusiramo samo kontekts klimatskih promena i emisije ugljen-dioksida zanemarujući potencijalni uticaj na zdravlje ostalih polutanata koji su emitovani zajedno sa gasovima sa efektom staklene bašte”, rekao je Džoel Švarc jedan od kreatora novog modela za procenu uticaja zagađenja vazduha na zdravlje koji je korišten u istraživanju.
Srbija je nadaleko poznata kao zemlja sa vazduhom prihvatljivog kvaliteta, a evo kako smo to i postigli Vazduh koji dišemo naprasno se pročistio i od zagađenog postao prihvatljiv.
Na otrovan vazduh stižu upozorenja sa svih strana, a merenja u gotovo čitavoj zemlji govore da veoma često bukvalno ne bismo smeli da izlazimo iz stanova niti da ih provetravamo Dr Žujović: Sinoć smo bili u vrhu zagađenosti na svetu, a ni danas nije ništa bolje (FOTO).
Naravno, ovi zastrašujući podaci ne sprečavaju vlasti da pomažu otvaranje fabrika guma Japanski proizvođač guma dobio 64 hektara vojvođanske zemlje i 84.000€ po radniku.
Stanovnici većih gradova u Srbiji u toku zimske sezone vazduh i vide i osete, a koliko izloženost aerozagađenju utiče i na mlade i zdrave ukazala je i poznata voditeljka Sin Nataše Miljković završio u bolnici zbog izmišljenog zagađenog vazduha i boljeg standarda.
Dodaj komentar