Znate li priču o heroju koji je spasio Petrovaradinsku tvrđavu? A to da mu ćerka i danas živi u njenom podnožju??

Malo je poznata da priča da hiljade ljudi danas uživa u pogledu na Petrovaradinsku tvrđavu zahvaljujući jednom italijanu koji ju je spasio tokom Drugog svetskog rata.

Priča počinje sa ostacima mosta Franca Jozefa liji stubovi i danas vire iz Dunava.

Taj most je sagrađen čak 1883. godine i cilj je bio povezivanje Zapadne Evrope sa Istanbulom, odnosno Azijom.

Zbog potreba železničkog saobraćaja, tada je sagrađen i tunel ispod Tvrđave. Vremenom se pokazalo da je to bio ne samo prvi stalni most, već i najdugovečniji, dok nije srušen aprila 1941. godine od strane Jugoslovenske kraljevske vojske.

Ipak, Nemci su ga brzo popravili i koristili do 22. oktobra 1944. godine kada je porušen prilikom bekstva fašističke okupacione mađarske i nemačke vojske pred partizanima.

Ono što je malo poznato jeste da je rušenje moglo ostaviti daleko veće i trajnije posledice po Novi Sad i Petrovaradinsku tvrđavu da italijanski ratni zarobljenik Đildo Pesapani nije presekao kablove dela eksploziva i tako sprečio urušavanje tunela.

Hroničar i dobar poznavalac istorije Petrovaradinske tvrđave, Nenad Šeguljev, kaže za 021 da je Pesapani sprečio katastrofu.

– Na poslovima prenosa eksploziva Nemci su angažovali italijanske ratne zarobljenike, njihove nekadašnje saveznike. Među njima je bio i 24-godišnji Đildo Pesapani, rodom iz Laura nedaleko od Napulja. On je dan pred miniranje uspeo da preseče žice i spreči Nemce da sruše i tunel – navodi Šeguljev.

O herojstvu mladog Italijana se malo zna, sem iz priča starijih Novosađana i Petrovaradinaca. Zahvalnost zbog toga što je grad spasao od dodatnih uništenja pred samo oslobođenje od fašizma nikada nije dobio.

– Novi Sad mu se još uvek nije na pravi način odužio, jer priča o Pesapaniju nije dovoljno poznata. Ipak, ako se ikada napravi neka nova saobraćajnica kroz tunel i ponovo sagradi most na stubovima nekadašnjeg, mislim da bi bilo lepo da taj tunel i taj novi put ponesu ime po njemu – priča sagovornik 021.rs.

Pesapani je posle herojskog čina uspeo da pobegne od nacističkih vojnika u Petrovradin i tu ostao i posle oslobođenja. Kasnije se oženio, a u Petrovaradinu i danas živi njegova ćerka iz tog braka Marija Nikolić. Svog oca poslednji put je videla kada je imala osam godina.

Italijan se još jednom ženio i preselio u Erdevik, a potom se sa suprugom i dvoje dece sedamdesetih odselio nazad u Italiju.

Umro je u Pjaćenci jula 1999. godine u 79. godini života.