Srbi ponovo u Mađarsku po hranu, a Mađari na subotički buvljak na pljesku

Svima su poznati razlozi zbog kojih se 90-ih godina išlo u Mađarsku – razlog nije bio turizam, već pokušaj da se nekako preživi, pošto su cene kod naših severnih suseda bile povoljnije, a i u prodavnicama je bio veći izbor.

Sada se u domaćim marketima može naći praktično sve, ali kako „ekonomski tigar“ dere kožu sa leđa građanima Srbije, ponovo je aktuelan odlazak u Mađarsku, prvenstveno po hranu, jer je često i jeftinija i kvalitetnija.

Međutim, „prekogranična saradnja“ ide u oba smera, pošto i Mađari često dolaze na subotički buvljak.

Postkovid kriza i rat u Ukrajini doveli su i do pada forinte u odnosu na evro, pa je i kod naših severnih suseda opala kupovna moć.

Međutim, pored što dođu da pronađu proizvode koji su ovde jeftiniji, oni dolaze pre svega zbog doživljaja kupovine, cenjkanja, ali i da se počaste pljeskavicom.

Mađarski proizvodi generalno jeftiniji i kvalitetniji

Vratila su se vremena da carinici na graničnim prelazima sve češće pregledaju torbe pune hrane. Neke, međutim, na granici može sačekati neprijatno iznenađenje.

Zoran Novaković godinama kupuje mađarske proizvode. Nekad putuje do Mađarske, ali češće ih nabavlja u jedinoj prodavnici u Beogradu.

– Prvo je jeftinije, drugo kvalitetnije, sve ovo i to što ja često idem u Budimpeštu. Imamo tamo kumove, pa se služimo tamo mesom, ćuretinom – kaže Zoran Novaković, a prenosi Blic.

Ekipa RTS-a je uporedila cene nekih proizvoda: Kilogram ćurećih prsa dvostruko je jeftiniji od domaćih, a i određene vrste sira, poneke i za nekoliko stotina dinara.

Litar mađarskog mleka sa 1,5 odsto masti košta 99 dinara, a skuplji je recimo mađarski kečap.

– Naši ljudi kod nas najviše vole isključivo mađarske proizvode, to su sirevi, ćuretina, to su posebni delikatesi koje uvozimo iz Mađarske.

Mi smo direktni uzvoznici iz Mađarske, potpuno legalnim putem i tokovima, ide na analizu, dobijamo potvrde i stavlja se u promet – kaže poslovođa u prodavnici mađarske robe Tamara Marković.

Mahom odlaze Vojvođani, ali zapute se i iz Beograda

Ima onih koji idu u Segedin u kupovinu. Subotičani najviše, jer su najbliži granici, ali isplati se čak i Beograđanima.

– I sada, a i ranije je bilo da su cene namirnica bile znatno jeftinije u Mađarskoj nego u Srbiji i to funkcioniše kao sistem, jer se pojedincu isplati da ode, kupi i pokrije troškove puta.

Imamo posebno iz ovih pograničnih područja ljude koji se snabdevaju osnovnim životnim namirnicama na taj način, jer mu se isplati da kupi po znatno nižoj ceni i prelazi granicu – rekao je predsednik Pokreta za zaštitu potrošača Petar Bogosavljević.

I ne samo namirnice, u Mađarskoj se po nižim cenama kupuju i tehnički uređaji, ali u oba slučaju mora da se obrati pažnja na to koliki je ukupan račun.

Ono za šta carinik proceni da nije za kućnu upotrebu, ne može da se prenese preko granice.

Ako je vrednost kupljenih stvari veća od 100 evra, po pravilu se smatra da je ta roba namenjena za nelegalnu preprodaju.

Kazne za to su od više stotina hiljada do dva miliona dinara.

Subotički buvljak atraktivan za Mađare

Međutim, subotički buvljak, koji je najveća robna pijacu u regionu, ponovo posećuje veliki broj kupaca iz Mađarske, ali i lokalno stanovništvo, i to zbog povoljne i kvalitetne robe iz Turske, Mađarske ali i domaće proizvodnje.

– Pojačan je broj kupaca i iz Mađarske, ali i naših sugrađana, pred božićne i novogodišnje praznike. Kupuju sve, od garderobe do malih kućnih aparata, novogodišnje ukrase.

Zatim, interesatno je da u zelenom delu pijace kupuju ajvar, jer oni to nemaju. Kupci iz Mađarske i dalje ističu da je ovde povoljnije kupovati sve – kaže Marina Čović, saradnik za odnose za odnose sa javnošću u subotičkoj „Tržnici“, kojoj pripada buvljak.

Prema njenim rečima, Mađari vole da dolaze na našu pijacu, buvljak zato što vole neposredni način trgovine, obožavaju da pojedu pljeskavicu i to doživljavaju kao ritual tokom kupovine.

– Dolaze uglavnom porodično i dolaze jednom u tri meseca, u proseku. Njima je povoljnije i zanimljivije, ali i naši građani imaju svoju računicu.

Recimo, Subotičani najviše kupuju alate, to je roba koja privlači električare, mehaničare i druge majstore. Praznici su sada doprineli da bude više kupaca, a zakupci su opremili dobro tezge i robe ima za svakog kupca – kaže Marina Čović.

Tehnička roba, voće i kiseli kupus

Dugogodišnji prodavac robe na subotičkom buvljaku kaže da se odlično prodaje i tehnička roba jer je i znatno jeftinija.

– Recimo, ako je kuvalo u gradu 1.500, ovde je, recimo, 900 dinara. Nije vrhunksa marka, ali je dobro i dobije se garancija – kažu na buvljaku za „Blic“.

Međutim, pored ovog buvljaka nalaze se i takozvane privatne pijace, odnosno, hale, u kojoj se prodaju namirnice iz Mađarske.

U drugim halama ima i dosta odeće koja se šije u Srbiji, kao i domaćih specijaliteta sa ovih prostora.

Mađarima je isplativije da kod nas kupuju i voće i koštunjave proizvode, pa čak i kiseli kupus.

Uz povrat poreza ostvaruju se uštede

– Subotičani i posetioci iz drugih naših gradova kupuju uglavnom hemiju i namirnice iz Mađarske, jer prodavci te robe mogu da dobiju AFU, povrat poreza, i cene su u odnosu na isti domaći program niže, dok Mađari vole „firmiranu“ garderobu. Dovoljno je da piše naziv poznate marke i oni su oduševljeni.

Kupuju i poklone, ali i našu domaću hranu, ajvar vole i kažu da je kod nas sve jeftinije. Nešto jeste, nešto nije. Ne može da se reći da je ovde sve jeftinije ili tamo, mnogo toga utiče i mnogo toga je njima zaista ovde isplatljivije da kupe, dok je nama bolje da odemo do Mađarske – kaže Subotičanin koji zakupljuje tezgu na buvljaku i objašnjava da je caka u tome što naš prodavac ode u Mađarsku i pazari za, recimo, 125 evra, i dobije na granici nazad 27 odsto.

I na Mlečnoj pijaci u centru Subotice se može kupiti roba iz Mađarske, uglavnom hrana i hemija, i cene pojedinih proizvoda su niže nego u domaćim velikim marketima.

Osnovni problem kupaca – nedostatak novca, Mađari obožavaju pljeskavicu

Kako su za medije nedavno naveli Subotičani, u jednoj prodavnici u njihovom gradu koja prodaje robu iz Mađarske, kilogram bataka je 800 dinara, a u Mađarskoj je oko 600, što znači da je, kako kažu „isplativo preći granicu“.

Inače, prodavnica koja prodaje robu iz Mađarske, osim u Beogradu i Subotici, posluje i u Novom Sadu i Kanjiži.

– Prodajem na buvljaku dugo i dolazak Mađara na našu pijacu i odlazak naših kupaca kod njih je bio prekinut samo tokom korone. Dakle, nisu samo cene presudne. Ljudi ovu vrstu šopinga koriste i za mini izlete, da budu sa porodicom, prošetaju po inostranstvu.

I u Mađarskoj i kod nas se može naći povoljno roba svih vrsta. Nisu problem cene, problem je što ljudi nemaju novca. Kada kažem kupcu iz Mađarske da je majica 10 evra začudi se i vrti glavom, a realno ne bih trebao takav duks da prodam ni ispod 15 evra. Na kraju ga kupi i jako srećan ode na pljeskavicu – zaključuje prodavac.

Izvor: Blic