Neverovatno otkriće naših istraživača koji su uspeli da pribave relikviju srpskog naroda iz vremena Drugog svetskog rata.
Muzej žrtava genocida u Beogradu došao je u posed originalnog spiska Diane Budisavljević sa imenima i svim podacima oko 5.800 srpske dece spasene iz ustaških logora Nezavisne Države Hrvatske, za koji se mislilo da je izgubljen ili uništen, saopštio je direktor Muzeja žrtava genocida u Beogradu Dejan Ristić.
Ristić je naveo da je spisak srpske dece nastao u „Zavodu za gluhonijemu djecu“ u Zagrebu u okviru „akcije Diane Budisavljević“ i danas je prvi put predstavljen javnosti.
Prema njegovim rečima, taj spisak sadrži imena i prezimena dece, njihovih roditelja, datum i naziv logora iz kojeg su spasena, kao i starosnu dob i identitet hrvatskih usvojitelja.
Ristić je naveo da je ovaj spisak dece nastao u drugoj polovini 1942. godine posle Bitke na Kozari, i da je reč o prvorazrednom istorijskom izvoru do sada nepoznatom javnosti, za koji se smatralo da je nestao tokom Drugog svetskog rata.
– Mi sada prvi put živoj deci, koja su sada ljudi u dubokoj starosti i koja još tragaju za svojim identitetom, kao i njihovim potomcima, možemo da ponudimo podatak koji je njihov stvarni identitet – rekao je Ristić na konferenciji za novinare.
Spisak je u Muzej žrtava genocida stigao prošle godine i to je prvorazredni istorijski izvor za koga se smatralo da je uništen još tokom Drugog svetskog rata, a Ristić nije želeo da otkrije kako je Muzej došao do njega.
– Za njim smo tragali izuzetno dugo. Uspeli da dođemo do njega uz ogromnu podršku državnih organa Srbije. Bio je van nacionalne teritorije i donet je na nacionalnu teritoriju – rekao je Ristić.
Među artefaktima „srbosjek“ i minđuše devojčice iz logora
Od više hiljada artefakata koji svedoče o zločinima nad Srbima, ali i drugim narodima u Drugom svetskom ratu, koje je Muzej žrtava genocida predstavio javnosti podovom Dana sećanja na žrtve Holokausta, genocida i drugih zločina, su i minđuše srpske devojčice sa spiska – Radmile Radonjić.
Ristić je naveo da je dvogodišnja Radmila bila spasena, ali u tako lošem stanju nakon zlostavljanja u logoru da je preminula.
Predstavljeno je i oružje hrvatskih ustaša za likvidaciju Srba i drugih zatočenika u Jasenovcu i Jastrebarskom, među kojima je „srbosjek“, koji je sada jedini takav primerak na tlu Srbije, bodež čuvenih ustaških zločinaca iz Jastrebarskog – braće Javor, kao i cigla iz „Bačić ciglane“ – epicentra Jasenovačkog gubilišta, koju je prošle godine muzeju poklonio episkop pakrački Jovan.
Predstavljen je i veliki broj primeraka prepiske iz logora u kojima su bili zatočeni oficiri Jugoslovenske vojske, kao i drugi artefakti, među kojima je kompletna arhivska građa sa prve državne komemoracije Kragujevačkim žrtvama, organizovane u Londonu novembra 1942. godine.
Izveštaj o zločinu stigao i iz Kanade
Među pribavljenim artefaktima je Izveštaj o zločinu ustaša u istočnoj Hercegovini – u jednom selu kod Gacka, gde su ustaše precizno navele datum i mesto zločina, način ubijanja, a nabrojani su i svi pripadnici jedinice koja ga je počinila.
„Izveštaj je nabavljen iz Kanade. Svi pripadnici ustaške jedinice bili su muslimani“, naveo je Ristić i dodao da je reč o izveštaju ustaškog oficira koji je detaljno opisao masakr nad srpskim civilima počinjen početkom leta 1941. u jednom selu u Hercegovini.
On je istakao da će građa, koje je prošle godine pribavljeno više nego u prethodnih 30 godina od osnivanja Muzeja, biti korišćena i za izlaganje i za istraživače.
Diana Budisavljević bila je humanitarka austrijskog porekla, udata za lekara srpske nacionalnosti u Zagrebu, koja je tokom Drugog svetskog rata spasila više od 10.000 dece iz ustaških logora smrti u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.
Deca koju je pokušavala da spasi su bila uglavnom srpske nacionalnosti sa područja NDH.
Diana Budisavljević je vodila kartoteku o deci, s nadom da bi jednoga dana ona mogla biti vraćena svojim biološkim porodicama, ali joj je po nalogu Ministarstva socijalne politike Hrvatske 28. maja 1945. godine ta dokumentacija oduzeta.
Izvor: Srna
Memorijalna tabla Dijani Budisavljević bez spominjanja Srba, Austrijanci kažu da nema mesta
Dodaj komentar