Novosadska racija jedan je od najgnusnijih zločina na teritoriji Vojvodine u Drugom svetskom ratu. U januaru 1942. stradalo je više od 4000 Novosađana, pretežno Jevreja i Srba, koje su mađarski fašisti bacili pod led. Frida Farkaš jedna je od žrtava.
Frida Farkaš je bila supruga, majka i komšinica iz Miletićeve ulice u Novom Sadu. Na prvi pogled, obična osoba kao i svaka druga koja je živela u tom gradu u prvoj polovini 20. veka.
Međutim, ono što je nju, njenu porodicu i komšije odvajalo od ostatka stanovništva “srpske Atine” u januaru 1942. godine, bila je krv u njenim venama. Jevrejska.
Za pripadnike nacista i njihovih saradnika, najomrženija, uz romsku i srpsku, piše Blic.
Frida, devojačko Šenfeld Farkaš, rođena je 23. 1. 1890 godine, od majke Roze i oca Ignaca. U braku sa Morom Farkašem, 15.5. 1910. godine, dobila je ćerku Magdalenu.
Porodična idila je nakratko prekinuta 1927. godine, kada je njen suprug preminuo. Nakon dve godine, njena ćerka Magdalena se udala za Stevana (Ištvana) Najvrita.
Činilo se da je za Fridu, koja se bavila trgovinom u to doba, počinjao novi deo života i da će njen porodični dom na adresi Svetozara Miletića 40 u Novom Sadu, biti ispunjen smehom, ljubavlju i radostima.
Dobrovoljno otišao u Aušvic, a pogubljen u svojoj državi kao izdajnik
Januara 1942. godine mađarski fašisti predvođeni Miklošem Hortijem ubili su i u zaleđeni Dunav bacili tela gotovo 4.500 civila.
U jednom od najstrašnijih događaja u istoriji Novog Sada koji je počeo 21. i trajao do 23. januara 1942, stradalo je više od 1.300 ljudi.
Frida Farkaš je bila jedna od njih. Fašisti su je ubili ispred doma u Miletićevoj ulici, kao i još nekoliko stotina njih iz ove mirne novosadske ulice.
Stariji žitelji Novoga Sada kažu da je tih dana vazduh mirisao na zimu, barut i krv.
Uz Fridu, u istom danu su stradali njena majka, ćerka i zet.
Tu dolazimo do današnjice i činjenice da je ponekad malo potrebno da se bude čovek.
Porodica koja danas živi na adresi Svetozara Miletića 40, odlučila je da ime Fride Farkaš postane poznato novim komšijama, Novosađanima, pa i svima nama i to uz malo volje, truda i čovekoljublja u sebi.
– Na današnji dan 23. 1. 1942. godine, ubijena je pred ovim ulazom Frida Farkaš vlasnica i graditelj ove kuće. U znak sećanja, sadašnji vlasnici – pisalo je napisano na poruci zalepljenoj na vratima.
Pored belog papira na kojem su se nalazila crna slova, stajala je i jedna crvena ruža. Da se pamti i da se ne zaboravi.
Racija je trajala od 4. do 29. januara 1942. godine, a civili, nedužni Srbi, Romi, Jevreji, ali i svi protivnici Hortijeve strahovlade zatvarani su, mučeni, pogubljeni i u Čurugu, Gospođincima, Šajkašu, Đurdevu, Mošorinu, Titelu, Loku, Gardinovcima, Vilovu, Žablju, kao i u Bečeju, Srbobranu i Temerinu i u Novom Sadu.
Ubijene su čitave porodice – deca, žene i stari ljudi – i to samo zato jer su pripadali drugom narodu i drugoj veri.
Novosadski lekar koji je preživeo Holokaust oči u oči sa svojim zločincem
Dodaj komentar