Gradska vlast putem javne nabavke traži ponude za izradu spomenika svim nevinim žrtvama 1944/45. koji će biti postavljen na Limanu IV. Radovi su procenjeni na 1.552.500 dinara, a rok za dostavljanje ponuda je 12. oktobar. Koliko je upitan trenutak u kom se novac opredeljuje za špodizanje spomenika, toliko je upitan i sam spomenik oko kog se prašina podigla pre dve godine kada je i doneta odluka o njegovom postavljanju.
Postavljanje ovog spomenika na uglu ulica 1300 kaplara i Ive Andrića je upitno, jer su odbornici opozicije u prošlom sazivu Skupštine na spisku žrtava koji je bio dostavljen pronašli više osoba koje su osuđene za zločine u Drugom svetskom ratu u Novom Sadu, kao pripadnici fašističkih snaga ili kao kvislinzi, piše 021.rs.
U tenderu koji Uprava za građevinsko zemljište zove „Izrada i isporuka spomenika svim nevinim žrtvama u Novom Sadu 1944. i 1945. godine“, kojim se definišu i kriterijumi za ocenjivanje ponuda, navodi se da je rok za dostavljanje ponuda za izradu spomenika 12. oktobar. Procenjena vrednost radova je 1.562.500 dinara.
Prema donetoj odluci, na spomeniku od belog mermera, u obliku ptice na postamentu, na srpskom, mađarskom i nemačkom jeziće biće napisano: „U spomen svim nevinim žrtvama“.
Odluku o podizanju ovog spomenika donela je vladajuća Srpska napredna stranka, uz podršku POKS-a, SVM-a i drugih koalicionih partnera septembra 2018. godine. Odluka je doneta iako su SPS i LSV bili protiv i izašli iz sale kada se glasalo.
Međutim, kasnije su svi članovi koalicije glasali da se u budžetu odvoji novac za postavljanje spomenika bez ijedne primedbe, a posebno je bilo zanimljivo da je ta odluka doneta na 75. godišnjicu oslobođenja Novog Sada od fašizma.
Podsetimo, prilikom donošenja odluke dogodio se i incident zbog čega je sednica bila prekinuta, jer se na govornici sa četničkom kokardom pojavio odbornik Pokreta obnove Kraljevine Srbije Saša Novaković, koji je izjavio da su komunizam i fašizam isto.
Demokratska i Srpska radikalna stranka, kao i druge stranke iz opozicije koje su reagovale, navodile su više puta da je postavljanje spomenika sporno jer se na spisku „nevinih žrtava“ nalaze osobe koje su osuđene posle rata zbog ratnih zločina, navodeći da se u ovom slučaju radi o reviziji, zbog čega su tražile poništenje odluke.
Takođe, postavilo se pitanje zašto je tekst na srpskom, mađarskom i nemačkom, odnosno na jezicima država koje su činile fašističku koaliciju, a ne na srpskom, hebrejskom, romskom i drugim jezicima žrtava u Drugom svetskom ratu.
Već osam godina se pokušava podići spomenik „nevinim žrtvama“ i prva zvanična inicijativa bila je 2016. godine, ali je poništena naredne godine. Obnovljena je 2018. i posle nekoliko meseci je usvojena odluka o podizanju spomenika.
O ovome se delimično raspravljalo i 2015, kada je Pokret za obnovu Kraljevine Srbije uspeo da progura deklaraciju o osudi zločina u Rajinoj šumi kraj Novog Sada 1944. godine, te da se podigne spomenik na toj lokaciji, što je bio predlog Srpskog pokreta obnove i Pokreta Dinara-Drina-Dunav.
Istoričari do danas nisu dali ocenu o dešavanjima u Novom Sadu nakon oslobođenja 1944. godine. Iako su postojale priče o masovnim streljanjima, konkretni dokazi o tome do danas nisu nađeni.
Kao potvrda zločina, do sada su nađene pojedine grobnice u Rajinoj šumi (nedaleko od sadašnje Rafinerije) početkom devedesetih godina i sumnja se da su tu nove komunističke vlasti streljale pojedince bez suđenja. Uz to, nesporno je i da je veliki broj pripadnika fašističkih snaga i saradnika okupatora, koji su učestvovali u masovnim zločinima nad srpskim i jevrejskim stanovništvom i članovima NOB-a od 1941. do 1944. godine, osuđen na smrt pred sudom.
Dodaj komentar