Novosađanin vlasnik neprocenjive i jedinstvene kolekcije Vukovih rečnika

Originalna dela Vuka Stefanovića Karadžića, tvorca srpskog pisma, nalaze se, kako i dolikuje, u ‘Srpskoj Atini’. Najpoznatija Vukova dela deo su privatne kolekcije Nebojše Jovanovića.

Nebojša prethodnih 15 godina sakuplja dela koja su imala ključnu ulogu u reformaciji srpskog jezika, a od skora je i vlasnik originalnog izdanja Vukovog „Srpskog rječnika“ iz 1818. godine, drugog izdanja ovog dela iz 1852. godine, trećeg izdanje iz 1895. godine, kao i izdanja koje je 1935. godine štampala tadašnja Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca.

Kao dete prosvetnih radnika i ljubitelj knjige od malih nogu, Nebojša je nekad i potpuno slučajno dolazio do raznih retkih i kolekcionarskih primeraka književnog stvaralaštva. Odrastanje je ostavilo pečat, pa je vremenom osnovao privatnu srednju školu „E-gimnazija“.

Kako kaže, njegov kolekcionarski put počeo je 2005. godine, kad je u jednoj beogradskoj antikvarnici naišao na zbirku Vuka Karadžića iz 19. veka.

„Gotovo spontano sam nailazio na razna dela koja sam skupljao, a trenutno moja kolekcija broji oko 45 srpskih rečnika. Oni su mi ujedno postali glavni predmet analize i interesovanja. Nedavno sam od jednog privatnog kolekcionara otkupio izdanje Vukovog ‘Srpskog rječnika’, štampano u jermenskoj štampariji u Beču 1818. godine, kao i tri izdanja koja su usledila. Izdanje iz 1852. godine pripadalo je svešteniku iz okoline Novog Sada, koji je bio poznat po ostavljanju sitnih beleški u vidu zapisa o vremenu, stanju u društvu, navikama ljudi i slično. Pretpostavka je da su se dela prenosila ‘iz ruke u ruku’ tokom godina, pa stoga imaju mnogo veću vrednost“, priča za 021.rs Nebojša Jovanović.

Trenutno neprocenjiva dela nalaze se izložena u prostorijama „E-gimnazije“ (Radnička 20) i otvorena su za javnost, a naročito za učenike škola, studente i druge koji se naročito zanimaju za ovu materiju. Za zavidnu kolekciju i ekskluzivne novitete saznali su i u Gradu Novom Sadu.

„Grad je zainteresovan da priredimo izložbu krajem godine, što bih ja sa zadovoljstvom učinio. Za kolekciju znaju i u Matici srpskoj, a očekujemo interesovanje ministarstva kulture i pokrajinskog sekretarijata za kulturu. U prvim danima nam je dolazio veliki broj roditelja naših đaka, kao i sami đaci, za koje bi neki rekli da ne gaje veliko interesovanje za knjigu.

Doduše, njih zaista zanima kako su se knjige nekad pisale i štampale, kako su nastale i šta su prenosile, a zbog zaista osetljivih listova i starosti ovih dela, nismo u mogućnosti da ih dajemo u ruke posetiocima. Cela kolekcija nalazi se pod video-nadzorom i drugim posebnim vidovima zaštite, kao najveća kolekcija srpskih rečnika na svetu“, naglašava naš sagovornik, inače po struci programer, sa hobijem koji znatno „odudara“ od očekivanja društva.

Ovaj Novosađanin poziva sve obrazovne ustanove da se najave i obiđu kolekciju, kao zbirku od ogromnog značaja za srpsku kulturu i domaće nasleđe.

„Planiram da kolekciju ustupim svom Gradu za izložbu bez ikakve naknade, a da je potom vratim u našu gimnaziju i čuvam. Čekamo procenitelje iz Matice srpske, koji će dati svoj sud u vrednosti ovih dela. Za mene, ova dela su zaista neprocenjiva“, zaključuje Nebojša Jovanović.