Kako će holandska arhitektura nahraniti planetu

Kada se govori i izvozu poljoprivrednih proizvoda, Holandija zauzima visoku drugu poziciju u svetu. Između ostalog, arhitektonske inovacije jedna su od tajni njihovog uspeha.

Kada se uzme u obzir činjenica da su ispred Holandije samo Sjedinjene Američke Države koje imaju 237 puta veću obradivu površinu, ovakav rejting Holandije potpuno je izuzetan.

I pored ovakve razlike Holandija je u 2017. godini izvezla poljoprivrednih proizvoda u vrednosti od gotovo 100 milijardi dolara i dodatnih proizvoda povezanih sa poljoprivredom u iznosu od 10 milijardi dolara, piše portal Gradnja.

Značajan uticaj u uspešnosti Holandije na ovom polju imaju i arhitektonske inovacije, što se najbolje može videti iz vazduha.

Naime, na fotografijama Toma Hegena, iz serije The Greenhouse, mogu se videti mnogobrojni prostrani staklenici, od kojih neki pokrivaju površinu od 70 hektara, te svakako dominiraju arhitektonskim pejzažem na jugu Holandije.

Zanimljivo je da ova zemlja ima ukupnu površinu pod staklenicima u iznosu od 93,3 kvadratna kilometra, što je na primer, duplo više od ukupne površine Novog Beograda.

U regionu Westland, koju je Nacionalna geografija nazvala „prestonicom plastenika Holandije“, staklenici su „popunili“ svaki deo pejzaža između gradova, predgrađa i industrijskih zona. Prema njihovim opisima, staklenici čine „ogromna ogledala postavljena širom ove oblasti, koja danju odbijaju bljesak sunca, dok noću sijaju svojom unutrašnjom svetlošću“.

U unutrašnjosti ovih mnogobrojnih staklenika poljoprivrednici koriste tehnologiju hidroponskih sistema, kao i geotermalnu energiju za stvaranje izuzetno mnogo prinosa uz što manju potrošnju resursa. Tako na primer Holandski plastenici koriste 1,1 litar vode po kilogramu proizvedenog paradajza, za razliku od prosečne globalne potrošnje od 27,3 litre za istu proizvodnju.

Pritom Holandski farmeri proizvedu preko 100 miliona paradajza godišnje na 14 hektara, što je omogućeno uz pomoć sistema zatvorenog okruženja gde su temperatura, vlaga i upotreba pesticida strogo kontrolisani.

Održiva arhitektura

Takav sistem postignut je kroz dobru i održivu arhitekturu. Krovovi sa dvostrukim zastakljenjem omogućavaju zadržavanje toplote, dok modularne čelične konstrukcije omogućavaju jednostavno širenje i prilagođavanje hala, bez ugrožavanja dotoka prirodnog osvetljenja.

Bez pesticida i antibiotika

Postojeće izgrađene strukture staklenika širom Holandije rezultat su dogovora na polju održivosti. Početkom 2000-ih Holanđani su se obavezali na nacionalnom nivou na novi oblik održive poljoprivrede. Jedan od najvećih rezultata bilo je potpuno eliminisanje pesticida iz plastenika i smanjene primene antibiotika za 60%.

Kako se razvijaju nove tehnologije i sistemi, Holanđani ih prate kako bi što bolje i efikasni razvili poljoprivredu i uspeli da nahrane što veće gradsko stanovništvo kako u Holandiji, tako i na svetskom nivou.

Ovakva arhitektonska transformacija na polju poljoprivrede i sve veća težnja ka kontrolisanom uzgoju će se kontinuirano razvijati imajući u vidu da se predviđa da će do 2050. godine na planeti živeti 10 milijardi ljudi, u odnosu na trenutnih 7,8 milijardi. Uslediće sve veća potreba za boljim poljoprivrednim prinosima, ali i imperativ ka manjoj upotrebi vode, energije i zemlje.