Najznačajnija arheološka nalazišta u Vojvodini

Za sve ljubitelje istorije i arheologije pripremili smo listu najznačajnijih arheoloških lokaliteta u Vojvodini. I pored ogromnog istorijskog značaja koji imaju, mnoga arheološka nalazišta i dalje nisu u potpunosti istražena najviše zbog nedostatka sredstava.

Sirmijum – Sremska Mitrovica

Na području današnje Sremske Mitrovice bila je rimska prestonica, prava metropola za to vreme – grad Sirmijum. Podigli su ga Kelti pre 7000 godina, a kasnije na vrhuncu svog razvoja, u IV veku grad je imao sve odlike prestonice – prostrani trg, forum sa javnim zdradama, carski dvor sa bazilikom, kupatila, hramove, pozorište, amfiteatar, hipodrom. Istoričar Matija Korvin smatra da je ime dobio po Sirmu, poglavici ilirskog plemena Tribala, a ovaj grad je uništen padom pod vlast Avara 582. godine.

Gradina – Rakovac

Na osnovu ostataka zemljanog utvrđenja, za ovo mesto na obroncima Fruške gore veruje se da je bilo naseljeno još u starije kameno doba. Osim toga, primećeni su i neki ostaci karakteristicni za rimsko doba. Opsežnija istraživanja utvrdila su da je na tim prostorima nekad bila izdrađena srednjovekovna crkva, sa romaničkom i gotičkom fazom. Takođe tu je bilo manastir Dombo, koji je prvobitno oštećen u osmanskim napadima, a potom i potpuno porušen početkom XVIII veka.

Basijana grad – Donji Petrovci

Rimski grad Bassianae na prostoru današnjih Donjih Petrovaca osnovan je u I veku, a trajao je sve od VI veka nove ere. Iskopavanjima su okrivene zanimljive konstrukcije sa kulama, građevine od kamena i opeke, sa grejanjem, mozaicima, freskama i kanalizacionom mrežom, a pronađeno su predmeti iz svakodnevnog života, nakit, novac, spomenici, skulpture. U blizini, pri lokalitetu Solnok, nalaze se ostaci vojnog utvrđenja, ostaci građevina i grobovi.

Tvrđava u Baču – Bač

Najstariji ostaci koji su pronađeni na teritoriji Bača, datiraju iz mlađeg kamenog doba, a on se prvi put u pisanim izvorima pominje u VI veku, u vreme vladavine rimskog cara Justinijana. Tvrđava u Baču je najstarija srednjovekovna tvrđava u Vojvodini i prvi put spominje šest vekova kasnije, a navodi se da je već tad pretrpela razaranja i obnavljanja. Pre današnje tvrđave koja je podignuta u XIV veku, na istom mestu postojalo je avarsko utvrđenje još 873. godine. Ova tvrđava danas predstavlja značaj spomenik srednjovekovnoj kulturi opštine Bač, te je zaista vredna posete.

Matejski Brod – Novi Bečej

Ovaj arheološki lokalitet značajan je jer su u iskopavanjima pronađene kuće neolitske kulture, tačnije srenjeg neolita potiske kulture koji datira iz 3900 – 3550. godine pre nove ere. Tadašnji stanovnici ovog područja bavili su najviše ribarstvom, o čemu svedoče mnogobrojni predmeti korišćeni u te svhre – posude za ribu, tegovi za ribarske mreže. Takođe je pronađen i određeni broj oružja i oruđa – kamenih sekira, oruđa od kosti, harpuni i alatke od rogova životinja. Od 1950. godine Matejski brod je zbog svog izuzetnog istorijskog značaja stavljen pod zaštitu države.

Čibska šuma – Čelarevo

Oko 850 grobova s kraja VIII i početka XIX veka pronađeno je ovde iskopavanjima. Istraživanje je pokazalo da su ovde sahranjivani ljudi tri različite religije – narodi šamanističkog verovanja, konjanici sa ritualno ubijenim konjima, Jevreji i Sloveni. Zanimljivo je da je su se ona osnovu opreme grobova moglo zaključiti koje je grob pripadao pa se tako za grobove pored kojih su postavljne posude sa hranom i pićem kod nogu smatra da su šamanisti, a grobove od opeke sa natpisima da su naroda Judaističke religije i tako dalje. U blizini grobova, pronađeni su ostaci grada sa zlatarskom radionicom.

Gomolava – Hrtkovci

Nedaleko od Rume nalazi se ovaj lokalitet za koji se smatra da je bio naseljen u kasnovinčanskom, neolitskom, ranom bronzanom i gvozdenom dobu. Prvo naselje od kuća građenih od drveta i gline bilo je za vreme mlađeg neolita. Kasnije su se na to mesto naselil nosioci sopotsko-leđeleske kulture, kostolačke, vučedolske, a bronzanom dobu i vatinske i belegiške kulture. Međutim, najznačajniji su pronalasci koji datiraju iz starijeg gvozdenog doba – kuće i keramičke peći.

Feudvar – Mošorin

Okolina sela Mošorina je još od praistorijskog perioda vina bila naseljena, a najznačajnija iskopavanja svrstavaju ovaj lokalitet u vreme mikenske kulture. Pronađeni su ćupovi, kosti, oružje, nakit, a veruje se da su se ljudi koji su naseljavali ovo područje najviše uzgajali useve, čije su plodove zatim menjali za bakar i druge materijale. Rimljani, Avari, Sloveni, Ugri i Tatari imali su svoja naselja baš na ovim prostorima, adana je ovaj kraj jedno od najznačajnijih arheoloških nalazišta.

Saznajte koje su najstarije zgrade u Novom Sadu